THEEPOT ANATOMIE
De eerste Europese theepotten zijn qua ontwerp vergelijkbaar met vroege zilveren koffiepotten die halverwege de 17e eeuw Europa bereiken. Een taps toelopend cilindrisch lichaam, een kegelvormig deksel, de tuit vaak haaks op de handgreep en qua vorm en grootte bijna identiek aan de zilveren en tinnen koffiepotten uit die tijd. Omdat zilver warmte geleidt, wordt het handvat vaak met leer, metaal, hout, been of olifantenivoor bekleed. In de 21e eeuw lijkt, door de komst van het theezakje, de theepot overbodig te worden maar de iconische vorm, de functie en de historische erfenis maakt de theepot tot een ongekend populair gebruiksvoorwerp. Het is de meest betrouwbare manier om zelfs de meest subtiele theesmaken in balans te brengen. Maar het is ook een object dat voortdurend evolueert. Ontwerpers blijven vernieuwen door moderne kenmerken te verenigen met traditionele details die de tand des tijds hebben doorstaan. En ja, het type theepot dat je koopt, kan inderdaad de smaak van je kopje thee beïnvloeden! Maar als het aankomt op het kiezen van de juiste theepot, is het belangrijk om te weten wat jouw voorkeuren zijn (materiaal, maat, vorm, kleur, theefilter).
persoonlijke keuzes:
* vind je de theepot mooi?
* gebruik je de theepot voor jezelf of ook voor meerdere personen?
* welke soort thee ga je gebruiken?
praktische keuzes:
* schenkt de theepot de thee zonder te druppelen?
* heeft de theepot een geïntegreerd filter?
* is de theepot makkelijk schoon te maken?
* is de theepot makkelijk vast te houden?
* valt het deksel eraf tijdens het thee schenken?
ANATOMIE
De anatomie van een theepot bestaat eigenlijk uit vier elementen:
- het lichaam
- de tuit
- het handvat
- het deksel
Samen vormen ze één gebruiksvoorwerp waardoor je het een theepot mag noemen. Daarnaast zijn er nog enkele kenmerken waarmee je de kwaliteit van de theepot verbetert of het uiterlijk ervan verfraait:
- de voet
- een gaatje in het deksel
- stopper(s) aan de onderkant van het deksel
De anatomie en deze specifieke kenmerken zijn dus van belang bij de keuze voor de aanschaf van jouw theepot.
LICHAAM
Het holle lichaam van de theepot houdt het water vast en langdurig op de gewenste temperatuur. Vanwege de subtiele verschillen in anatomie en specifieke kenmerken, bestaan er circa 200 basisvormen maar de meest voorkomende vormen zijn rond (bolvormig), achthoekig en klokvormig. Ronde theepotten zijn meestal geschikt voor algemeen gebruik omdat ze zorgen voor voldoende ruimte voor de theebladeren om zich volledig te openen en hun aroma's vrij te geven. Uiteindelijk resulteert dit in een smaakvoller kopje thee. Hoekige theepotten en theepotten met een vreemde vorm zijn helaas niet altijd een praktische keus voor het zetten van een kopje thee. Deze theepotten worden normaal gesproken altijd met de hand gemaakt en vereisen veel vaardigheid om het lichaam en het deksel in balans te krijgen. Let op, in een theepot die aan de binnenkant niet is geglazuurd, kun je maar één soort thee gebruiken. Een theepot met ongeglazuurde binnenkant absorbeert tijdens het zetten van thee een klein deel van de natuurlijke oliën uit de thee waarna er na langdurig gebruik een soort ‘coating’ in de theepot ontstaat die de smaak en kleur van die theesoort aanneemt.
overige kenmerken van het lichaam
De voet van de theepot zorgt voor stabiliteit, zit vast aan het lichaam en kan verschillende stijlen en vormen hebben:
- cirkelvormige voet:
loopt in een cirkelvorm rond de theepot
- beugelvormige voet:
verbindt, via geïntegreerde dwarsstukken, een paar enkele voeten met elkaar
- kogelvormige voet:
bestaat uit bolletjes die onder de theepot worden bevestigd
- afgeplatte bolvormige voet:
werkt volgens hetzelfde principe als de kogelvormige voet en wordt ook wel de ‘bun-style’ genoemd
- hoefvormige voet:
dit zijn steuntjes die lijken op de hoeven van dieren
TUIT
De tuit is de gevormde trechter waardoor men de thee schenkt in het theekopje. Het liefst zonder morsen of nadruppelen. Dit is sterk afhankelijk van de stijl van de theetuit en of deze in verhouding is. Een te kleine theetuit vertraagd het uitschenken van de thee en de theebladeren kunnen de theetuit afsluiten. Een te grote theetuit verstoort het evenwicht van de theepot en maakt het moeilijker om de theepot vast te houden. Een brede basis en een smalle opening zorgen voor klotsende thee bij het uitschenken. Een stompe rand aan het uiteinde van de tuit bevordert het nadruppelen. Een scherpe rand aan het uiteinde van de tuit of een tuit met een gebogen uiteinde voorkomen dit probleem. De oudere theepotten zijn meestal voorzien van een geïntegreerde zeef die zich op de kruising van het lichaam en de tuit bevindt. Zo’n zeef of filter is handig als je regelmatig (kruiden)thee met losse theebladeren zet. Sommige theepotten hebben een geïntegreerde druppelvanger aan het einde van de tuit. Dit houdt de tafel of het tafelkleed schoon maar ook de theepot zelf blijft aan de buitenkant druppelvrij.
HANDVAT
Waarschijnlijk het belangrijkste deel van de theepot is het handvat of handgreep. Een theepot zonder handvat maakt thee schenken best lastig. Een goed gevormd handvat dat ook groot genoeg is om het gewicht van de volle theepot te dragen, zorgt ervoor dat de theepot makkelijk en veilig te bedienen is. Let dus goed op de juiste verhoudingen bij het kiezen van een theepot. Ook moet het handvat gemaakt zijn van materiaal dat geen warmte geleid. Omdat de theepot door veel handen gaat, is de kans op slijtage hier het grootst.
overige kenmerken van het handvat
Een duimsteun bevindt zich bovenaan of op het handvat van de theepot. Het ondersteunt je duim waardoor je meer grip en controle hebt bij het schenken van de thee.
DEKSEL
Het deksel geeft toegang tot de theepot wanneer deze wordt verwijderd en sluit de vulopening af als men deze weer op de theepot plaatst. De knop op het deksel maakt het optillen van het deksel makkelijker. Het deksel en de vulopening moeten groot genoeg zijn om de theebladeren of een universeel theefilter erin te doen en eruit te halen. De thee wordt door het deksel al druppelend afgedekt en behoudt daardoor al zijn smaken en aroma's. Het deksel houdt ook het water op een meer gelijkmatige temperatuur wat resulteert in een warmer kopje thee.
overige kenmerken van het deksel
Een functionele theepot zal één of twee stoppers aan de onderkant van het deksel hebben. Dit zorgt ervoor dat het deksel tijdens het uitschenken van de thee op zijn plek blijft. Een gaatje in het deksel voorkomt dat de thee klots en druppelt bij het schenken.
©DeOudeTheepot
Reacties
Let op: HTML wordt niet vertaald!